Rakija šljivovica upisana na Unesko listu

Na 17. zasedanju Uneskovog Međuvladinog komiteta je doneta odluka o upisu tradicionalnog pića od šljive, rakije šljivovice na listu nematerijalnog kulturnog nasleđa. Ministarstvo kulture je 2021. godine nominovalo omiljeno piće iz Srbije, a samu nominaciju je pripremio Centar za nematerijalno kulturno nasleđe Srbije pri Etnografskom muzeju uz učešće nosilaca nasleđa, lokalnih zajednica, intitucija, nevladinih organizacija i udruženja. Predlagači su Etnografski muzej u Beogradu i Narodni muzej u Čačku.

Nominacija, koja objedinjuje kulturu gajenja šljive, tradicionalne zanate, kulturu ishrane i običaje, kao i pečenje šljivovice i njeno korišćenje tokom privatnih ili javnih događaja, odražava široku rasprostranjenost elementa i na najbolji način pokazuje kako se tradicionalne veštine i prakse mogu razvijati u savremenom okruženju, čuvajući svoj značaj i u uslovima razvoja modernog društva, navodi Ministarstvo kulture.

Do sada, na listi nematerijalnog kulturnog nasleđa Uneska iz Srbije su upisani porodična slava (2014), kolo (2017), pevanje uz gusle (2018) i Zlakusko lončarstvo (2020).

Šta morate da znate o šljivovici

Piće koje se nalazi u svakom domu se dobija preradom šljive. Najčešće muški članovi porodice obavljaju najveći deo posla, a ostali članovi su uključeni u branje i sakupljanje šljive kao i u prateće poslove. Da bi se napravila rakija potrebno je obrano voće preneti do posuda za vrenje gde počinje proces proizvodnje. U Srbiji pravljenje rakije je unikatan ritual koji se prenosi sa kolena na koleno i koji uključuje čitave porodice, komšiluk i prijatelje.

Rakija je piće koje se konzumira svakog dana, posebno u zimskom periodu ali i na svim proslavama, od slave, preko rođenja deteta, venčanja, poslovnih proslava i drugih svečanih prilika. Neretko se drži govor koji se zove zdravica nakon koga sledi nazdravljanje. Rakija je deo posluženja i na sahrani kada se pije za pokoj duše preminulog.

Gotovo svako domaćinstvo, posebno u seoskom području se bavi proizvodnjom rakije, a statistika kaže da se najviše rakije proizvodi na teritoriji zapadne, istočne i centralne Srbije.